VAI TRÒ CỦA ĐỒNG ĐỐI VỚI CÂY TRỒNG

1. Quang hợp và chuyển hóa năng lượng

Đồng tham gia trực tiếp vào quá trình quang hợp, một quá trình quan trọng giúp cây trồng chuyển hóa ánh sáng thành năng lượng cần thiết cho sự sinh trưởng. Enzyme plastocyanin chứa đồng, và đây là một protein thiết yếu trong chuỗi vận chuyển electron ở màng thylakoid trong lục lạp. Plastocyanin truyền các electron giữa hai protein trong chuỗi quang hợp, góp phần duy trì dòng chảy năng lượng cho toàn bộ quá trình. Nếu cây bị thiếu đồng, quá trình này sẽ bị gián đoạn, làm giảm hiệu quả quang hợp, dẫn đến cây sinh trưởng kém, lá vàng, và năng suất thấp.

2. Cấu trúc tế bào và tổng hợp lignin

Lignin là một hợp chất phenolic rất quan trọng trong việc hình thành cấu trúc cứng cáp của cây, đặc biệt ở thân và mạch dẫn. Đồng tham gia vào quá trình tổng hợp lignin thông qua enzyme polyphenol oxidase, giúp tạo thành mạng lưới bền vững bên trong thành tế bào. Khi lượng lignin tăng lên, cây sẽ trở nên chắc khỏe hơn, có khả năng chống lại các tổn thương vật lý và giảm thiểu thiệt hại do sâu bệnh tấn công. Cây thiếu đồng sẽ có thân yếu, dễ gãy, lá mỏng manh và dễ bị tổn thương bởi các tác nhân môi trường.

3. Hỗ trợ quá trình hô hấp và chuyển hóa protein

Đồng là thành phần của enzyme cytochrome oxidase, một trong những enzyme quan trọng trong chuỗi hô hấp ở ti thể, nơi cây sản xuất ra năng lượng (ATP). Quá trình này không chỉ quan trọng cho sự phát triển và tăng trưởng mà còn giúp cây chống chịu với các điều kiện căng thẳng như nhiệt độ cao hoặc thiếu nước. Ngoài ra, đồng còn hỗ trợ trong việc tạo thành các enzyme chứa protein, giúp cây chuyển hóa protein và axit amin – các hợp chất thiết yếu cho mọi hoạt động sinh hóa của cây.

4. Cố định nitơ

Ở những cây họ đậu, như đậu, đỗ và cây cỏ ba lá, đồng tham gia vào quá trình cố định nitơ. Cố định nitơ là một quá trình trong đó vi khuẩn cộng sinh với rễ cây chuyển hóa khí nitơ (N2) từ không khí thành dạng hợp chất mà cây có thể sử dụng, như amoni (NH4+). Nếu thiếu đồng, quá trình cố định nitơ sẽ bị gián đoạn, dẫn đến cây thiếu chất dinh dưỡng quan trọng, gây ra hiện tượng còi cọc và phát triển kém.

5. Phòng chống bệnh hại và sự phát triển của vi khuẩn

Đồng có vai trò kháng khuẩn, giúp cây chống lại sự tấn công của các loại vi khuẩn và nấm gây hại. Đồng là thành phần của enzyme superoxide dismutase (SOD), giúp cây vô hiệu hóa các gốc tự do (reactive oxygen species - ROS), vốn là sản phẩm của các quá trình trao đổi chất khi cây chịu căng thẳng. Các gốc tự do này có thể gây hại cho tế bào và enzyme trong cây. Bằng cách trung hòa chúng, đồng giúp cây khỏe mạnh và duy trì sự cân bằng nội môi trong điều kiện căng thẳng.

6. Kích thích rễ phát triển

Đồng có vai trò trong việc thúc đẩy sự phát triển của hệ rễ, đặc biệt là các lông hút rễ, nơi cây hấp thụ nước và dinh dưỡng. Khi cây có một hệ thống rễ phát triển mạnh, nó sẽ có khả năng lấy được nhiều dưỡng chất và nước hơn từ đất, giúp tăng năng suất và chất lượng cây trồng. Việc thiếu đồng dẫn đến hệ rễ kém phát triển, làm giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng của cây, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và năng suất cây trồng.

7. Tăng khả năng ra hoa, đậu quả và tăng năng suất

Đồng có liên quan đến quá trình tạo hoa và đậu quả. Thiếu đồng có thể khiến cây khó ra hoa hoặc hoa không nở hoàn chỉnh, dẫn đến giảm năng suất. Những cây trồng cần đồng để tăng cường khả năng phát triển của mô phấn hoa, từ đó hỗ trợ sự thụ phấn và tạo quả hiệu quả. Nếu thiếu đồng, cây có thể sẽ ra hoa không đều, tỷ lệ đậu quả thấp, hoa dễ rụng, hoặc quả phát triển kém chất lượng.

8. Thiếu đồng và triệu chứng trên cây

Triệu chứng của cây thiếu đồng thường khá rõ ràng:

Lá non có màu vàng: Đây là dấu hiệu của việc thiếu diệp lục do sự rối loạn trong quá trình quang hợp.
Đầu lá khô cháy: Phần đầu lá bị cháy, khô cứng và có thể xuất hiện các vết đốm màu nâu hoặc đen, thường bắt đầu ở lá già trước rồi lan dần lên lá non.
Thân cây yếu, kém phát triển: Cây thiếu đồng thường có thân mềm yếu, dễ bị gãy khi gặp gió mạnh hoặc tác động vật lý.
Sự phát triển chậm lại: Cây thiếu đồng thường phát triển chậm, có bộ rễ yếu, dẫn đến khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng và nước kém.

9. Ngộ độc đồng

Mặc dù đồng là một vi chất quan trọng, nhưng quá nhiều đồng có thể gây ngộ độc cho cây trồng. Khi dư thừa, đồng có thể làm giảm sự hấp thu của các chất dinh dưỡng khác như sắt (Fe), kẽm (Zn) và photpho (P), gây ra tình trạng mất cân bằng dinh dưỡng. Triệu chứng của ngộ độc đồng bao gồm lá vàng, khô héo, rễ cây bị thối và cây trồng còi cọc, kém phát triển.

Cách cung cấp đồng cho cây:

Đồng có thể được cung cấp cho cây thông qua phân bón vi lượng chứa đồng hoặc qua phân bón lá. Tuy nhiên, việc bổ sung đồng cần phải kiểm soát liều lượng cẩn thận, bởi cả thiếu hụt và dư thừa đồng đều có thể gây hại cho cây trồng.

Việc sử dụng phân bón đồng thường được áp dụng cho các loại cây như sầu riêng, cà phê, lúa, hoa màu hoặc các loại cây công nghiệp, bởi đây là các cây có nhu cầu đồng khá cao, đặc biệt trong các giai đoạn sinh trưởng và ra hoa, tạo quả.

Các tin khác

31 Mar 2025

Bọ Trĩ – Kích Thước Nhỏ Nhưng Gây Hại Lớn cho Sầu Riêng: Cách Phòng Trừ Hiệu Quả

Bọ trĩ (thrips), một loại sâu bệnh gây hại nghiêm trọng cho cây sầu riêng, đặc biệt trong giai đoạn ra hoa. Với kích thước nhỏ nhưng tác động lớn, bọ trĩ không chỉ làm giảm năng suất mà còn ảnh hưởng đến chất lượng trái, gây thiệt hại kinh tế cho nông dân.

04 Mar 2025

Bọ Trĩ Chích Hút Lúc Xã Nhụy – Thủ Phạm Số 1 Gây Gai Mặt Quỷ Trên Sầu Riêng

90% sầu riêng gai mặt quỷ là do bọ trĩ tấn công lúc xã nhụy! Cách nhận biết, phòng trừ bằng thuốc Rồng Xanh PHOPPAWAY 80WG, khắc phục bằng GA3 hoặc GA4+7

27 Feb 2025

5 Trường Hợp Rụng Bông và Trái Non ở Sầu Riêng: Nguyên Nhân và Giải Pháp

Tìm hiểu nguyên nhân rụng bông, trái non sầu riêng và giải pháp hiệu quả với Xô Chống Rụng TDC từ Công TY TNHH BVTV TDC. Bảo vệ vườn sầu riêng, tăng năng suất ngay hôm nay!

23 Jan 2025

Tại sao cây sầu riêng lại cần Canxi Bo và Kali trắng trước xổ nhụy?

Trồng sầu riêng là một quá trình đòi hỏi sự chăm sóc và quản lý kỹ thuật cao để cây phát triển khỏe mạnh và cho trái chất lượng tốt. Một trong những yếu tố quan trọng giúp sầu riêng đạt năng suất cao là việc cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết như Canxi, Bo và Kali trắng, đặc biệt là trước giai đoạn xổ nhụy. Bài viết này sẽ giải thích vì sao cây sầu riêng cần Canxi, Bo và Kali trắng trước khi bước vào giai đoạn xổ nhụy.